نتیجه سفید فهرست سیاه

شورای امنیت ملی گفته است که برای درج نام هبت‌الله آخندزاده؛ رهبر طالبان در فهرست تحریم‌های سازمان ملل، سرگرم گردآوری اطلاعات درباره اوست.
تواب غورزنگ؛ سخنگوی حنیف اتمر؛ مشاور امنیت ملی اشرف غنی، روز دوشنبه گفت که این اقدام شامل حال مجموعه‌ای دیگر از رهبران طالبان نیز می‌شود.
به گفته او، هبت الله آخندزاده و آنعده از رهبران طالبان که شورای امنیت ملی خواستار درج اسامی آنها در فهرست تحریم‌های سازمان ملل است، تهدیدی برای امنیت ملی افغانستان و امنیت بین‌الملل شمرده می‌شوند.
آقای غورزنگ افزود که این موضوع پیش از این در صحبت‌های شفاهی رئیس جمهوری با مقام‌های سازمان ملل مطرح شده؛ اما به‌زودی به صورت رسمی با شورای امنیت این سازمان مطرح خواهد شد.

سخنگوی شورای امنیت ملی در حالی این موضوع را عنوان کرده که ۱۱ روز پیش (۲۸ دلو) "کمیته ۱۹۸۸" شورای امنیت سازمان ملل اعلام کرد که نام قاری احمدالله؛ رئیس پیشین استخبارات طالبان از فهرست تحریم‌های این کمیته حذف شده است.

افغانستان در حالی تلاش می کند تا نام رهبر کنونی طالبان را در فهرست سیاه سازمان ملل، اضافه کند که دیگر رهبران این گروه که گفته می شود نام شان سال هاست در این فهرست قرار دارد، همچنان فعالانه در چارچوب این گروه فعال اند و به نظر نمی رسد تحریم ها و محدودیت های شورای امنیت، تأثیری ملموس و قابل ملاحظه روی کارکردهای آنها گذاشته باشد.

افزون بر این، علیرغم شک و تردیدهایی که در مورد مرده یا زنده بودن قاری احمدالله؛ رییس استخبارات طالبان در زمان استقرار آن رژیم در افغانستان، وجود دارد، شورای امنیت، اخیرا نام او را از لیست سیاه سازمان ملل حذف کرده و گفته می شود که این تصمیم، در پی اعلام خبر مرگ او از جانب شورای امنیت ملی افغانستان صورت گرفته است.

شورای امنیت ملی می گوید که قاری احمدالله ده سال پیش، در نتیجه یک حمله هوایی، کشته شده است و دیگر دلیلی ندارد که نام او همچنان در لیست سیاه شورای امنیت سازمان ملل باشد. این در حالی است که شماری از نزدیکان رییس سابق سازمان استخبارات طالبان و نیز یکی از خبرنگاران افغانستان می گویند که قاری احمدالله زنده است و در یک مدرسه مذهبی در پاکستان، مشغول تدریس می باشد.
این خبرنگار، در سال ۲۰۱۴ با انتشار مقاله ای، مدعی شد که با قاری احمدالله در تماس است.

با این وصف، نه تنها قاری احمدالله نمرده است؛ بلکه علیرغم استمرار تحریم ها و محدودیت های ناشی از گنجاندن نام او در فهرست سیاه سازمان ملل، همچنان آزاد و فاقد هرگونه محدودیتی در یکی از کشورهای عضو سازمان ملل، مشغول فعالیت و برخوردار از آزادی و امنیت است و در این میان، هیچ تفاوتی در وضعیت او در زمان استمرار تحریم های سازمان ملل و اکنون که این تحریم ها بنا به هر دلیلی، برداشته شده، به وجود نیامده است. این یعنی نتیجه لیست سیاه، کاملا سفید است و این اقدام شورای امنیت، به جز مصرف سیاسی و تبلیغاتی، هیچ پیامد جانبی دیگری برای افراد مورد هدف آن ندارد.

این امر، ناشی از چند عامل مختلف است که یکی از این عوامل، عدم همکاری صادقانه و مبتنی بر اصول عضویت در سازمان ملل توسط کشورهایی است که همزمان هم عضو سازمان ملل متحد هستند و هم فعالانه در کار حمایت از تروریزم و پناه دادن به رهبران تحت تحریم و تعقیب تروریزم بین المللی می باشند.
پاکستان یکی از همین کشورها محسوب می شود.

عامل دیگری که موجب بی اثر شدن تحریم ها و محدودیت های سازمان ملل بر رهبران تروریزم بین المللی شده، منافع درهم تنیده تروریسم و قدرت های بین المللی عضو شورای امنیت است که از قضا در صف اول جبهه مبارزه با تروریزم در کشورهای قربانی تروریزم نیز قرار دارند؛ اما عملا در برابر عملکردهای قانون شکنانه و معارض با اصول کشورهای عضو سازمان ملل مانند پاکستان، سکوت می کنند و از کنار حمایت های آشکار دولت ها از تروریزم به آسانی می گذرند.

این در حالی است که اگر گنجاندن نام افراد در لیست سیاه شورای امنیت سازمان ملل، اقدامی جدی و برخوردار از پشتوانه های نیرومند حقوقی است، پس باید کشورهایی که به افراد تحت تحریم، پناه می دهند و از آنها حمایت می کنند نیز به سختی مجازات شوند؛ به ویژه زمانی که آنها عضویت سازمان ملل را نیز دارا می باشند.

با توجه به این برداشت، حتی اگر نام ملا هبت الله آخندزاده در لیست سیاه سازمان ملل، گنجانده شود، انتظار نمی رود این اقدام، اثر مهمی روی فعالیت های او و رهبری طالبان به وجود آورد و اهداف دولت افغانستان از این اقدام را به نحو مطلوبی برآورده سازد.

محمدرضا امینی- خبرگزاری جمهور