چشم انداز امنیتی هلمند در بهار آینده

رییس اجرایی که روز سه شنبه به هدف بررسی وضعیت امنیتی به ولایت هلمند سفر کرده بود به نیروهای امنیتی در این ولایت دستور داد تا طالبان را قبل از فرارسیدن بهار به شدت سرکوب کنند.
مسؤولان امنیتی ولایت هلمند در دیدار با عبدالله عبدالله گفتند که وضعیت امنیتی این ولایت نسبت به گذشته بهبود یافته است.
در همین حال رییس اجرایی در دیدار با فرماندهان نظامی و مقام‌های محلی هلمند، خواستار هماهنگی و انسجام بیشتر میان نهادهای امنیتی و ادارات محلی در هلمند شد.
داکتر عبدالله به مسؤولان نظامی هلمند اطمینان داد که حکومت وحدت ملی نیازمندی‌های آنها را برآورده می‌سازد.
او از نیروهای نظامی خواست که پیش از فرارسیدن بهار دشمن را در اطراف لشکرگاه و ولسوالی‌های هلمند سرکوب کنند.
رییس اجرایی را در این سفر برخی از مقام های ارشد امنیتی از جمله وزیر دفاع ملی، معین ارشد امنیتی وزارت داخله و معاون اول ریاست امنیت ملی همراهی می‌کردند.

سفر داکتر عبدالله به هلمند، علیرغم خوشبینی هایی که از سوی مقام های محلی این ولایت در زمینه چشم انداز امنیتی آن، ابراز شده، نشان از پیچیدگی وضعیت امنیت این ولایت دارد.

این سفر نشان می دهد که سرانجام رهبران حکومت وحدت ملی، جدیت خطر امنیتی در هلمند را درک کرده اند و به این ترتیب، شاید می خواهند نشان دهند که مصمم اند از سقوط این ولایت به دست طالبان و تکرار تجربه فاجعه بار دو سال اخیر در قندوز این بار در مورد هلمند، پیشگیری کنند.
با این حال، وضعیت امنیتی در هلمند به اندازه ای پیچیده و پیش بینی ناپذیر است که به نظر نمی رسد با یک سفر یک روزه و تشریفاتی، گرهی از کار فروبسته آن گشوده شود.

این چیزی نیست که رهبران حکومت وحدت ملی از آن آگاه نباشند؛ اما داشتن آگاهی از این موضوع، لزوما به ارائه راهکارها و راهبردهای عملی و نتیجه بخش، منتهی نمی شود.

مهم ترین اتفاق سفر عبدالله به هلمند شاید توصیه پدرانه او به نیروهای امنیتی مبنی بر سرکوب طالبان تا پیش از فرا رسیدن بهار آینده باشد؛ توصیه ای که هرگز او را به این پرسش مهم رهنمون نشد که نیروهای امنیتی مستقر در هلمند، طی این سالها دقیقا مشغول چه کاری هستند؟ تلفات صدها نفر از آنها در نبردهای خونین با طالبان، نشانگر چیست؟ و مهمتر از همه اینکه آنها با اتکا به چه پشتوانه سیاسی، استراتژی و تدابیر نظامی و اطلاعاتی و امکانات و تجهیزات تسلیحاتی، اقدام به سرکوب گروهی کنند که به صورت گسترده، مستقیم و همه جانبه از سوی ارتش و سازمان جاسوسی پاکستان و سایر رژيم های خارجی حامی تروریزم حمایت می شود؟

نکته قابل تأمل دیگری که به نظر می رسد آقای عبدالله، آگاهانه یا ناآگاهانه از پرداختن به آن حذر کرد و به آسانی بر آن چشم پوشید، حضور مبهم و پرسش برانگیز نیروهای نظامی خارجی در سرزمین حاصلخیز هلمند است؛ ولایتی که کشتزارها و مراتع آن، آکنده از گل های خوش‌منظر خشخاش است و سال هاست پایتخت مواد مخدر جهان به حساب می آید.

آیا داکتر عبدالله نمی داند در آنسوی جنگ هلمند، چه چیزی جریان دارد و اساسا متاعی که طرف های درگیر در جنگ هلمند برای تصاحب آن می جنگند چیست و چند می ارزد؟

اینها پرسش های اساسی و بنیادینی است که اگر به درستی و مسؤولانه پاسخ داده شود، امید می رود گرهی از کار فروبسته امنیت هلمند باز شود؛ در غیر آن، با یک توصیه بی پشتوانه و رسمی نمی توان بر مشکلاتی که سال هاست بر امنیت ولایت جنگ زده هلمند، سایه انداخته، غلبه کرد.

عبدالله عبدالله در شرایطی به نیروهای امنیتی مستقر در هلمند، فرمان سرکوب طالبان تا فرارسیدن بهار آینده را صادر می کند که طالبان همین اکنون در موضع تهاجمی قرار دارند و مهم ترین نشانه آن، حملات تهاجمی روزهای اخیر آن گروه بر اصلی ترین مرکز استقرار نیروهای ارتش در حومه لشکرگاه و ولسوالی سنگین این ولایت می باشد.

با این وصف، نیروهای امنیتی دولتی در هلمند، همچنان در موقعیت تدافعی قرار دارند و با این وصف، چگونه می توان از آنها انتظار داشت که قدرت عملیاتی و تخریبی طالبان تا پیش از بهار آینده را منهدم کنند؟

آغاز عملیات تهاجمی طالبان نشانگر آن است که آنها برخلاف معمول، منتظر فرارسیدن بهار آینده نمانده و از هم اکنون روند انجام عملیات های منظم تروریستی به منظور ساقط کردن قدرت دولت در هلمند را آغاز کرده اند؛ بنابراین، چالش امنیت هلمند بزرگتر از آن است که رهبران حکومت، تصور می کنند. اگر وضعیت به همین صورت ادامه پیدا کند، شاید تا پیش از رسیدن بهار، شاهد اتفاقات ناامیدکننده و ناگواری در این ولایت ناآرام باشیم.
عبدالمتین فرهمند- خبرگزاری جمهور