سفر به سرزمین ملِک ها؛ ابهام در جنگ مقدس و نامقدس

داکترعبدالله؛ رئیس اجرائیه فعلی و مجاهد مطرح دیروز، در رأس هیئتی به عربستان رفت و مورد استقبال و پذیرایی گرم مقامات سعودی قرار گرفت.
این سفر همراه با واکنش های مختلف در رسانه ها و شبکه های اجتماعی بود. امرالله صالح رئیس پیشین امنیت ملی و از مؤتلفین داکتر عبدالله در این مورد می نویسد:
"دوکتور عبدالله عبدالله رییس اجراییه حکومت وحدت ملی مورد استقبال و پذیرایی شاهانه و سلطنتی در ریاض قرار گرفت. این نوع استقبال از یک مقام دولتی افغانستان سابقه ندارد. همه کسانی که امروز و در آینده کشور شاهی سعودی مهم اند و خواهند بود با او دیدار نمودند و حتی حرم خانه کعبه را خالی ساختند تا او بتواند سنگ اسود را لمس کند..... اما با هیئت کنونی افغانستان رفتار کاملاً بی سابقه انجام دادند...."
این ادعای امرالله صالح کاملا درست است؛ چراکه عربستان سعودی اولاً این سطح از استقبال و پذیرایی را از مقامات مهم کشورهای مهم انجام می دهد و ثانیاً این برخورد گرم را از کسانی انجام دادند که تا دیروز در سیاست عربستان سعودی از آنان به عنوان کفار! یاد می شده است.

داکتر هارون امیرزاده یکی از نویسندگان خوب کشورمان گفتگویی در سال ۲۰۰۴ با ترکی الفیصل رییس پیشین استخبارات سعودی و سفیر این کشور در بریتانیا و امریکا داشته است؛ وی می نویسد:
"در بحث های سیاسی در کمیته روابط خارجی پارلمان بریتانیا در سال ۲۰۰۴...؛ در بخش پرسش و پاسخ فرصت یافتم چند پرسش کوتاه و بحث برانگیز را (از ترکی الفیصل) مطرح کنم.
پرسش: انگیزه حمایت دولت سعودی از طالبان در نسل کشی مردم افغانستان و دادن چک سفید به ملاعمر در قندهار بخاطر چی بود؟
ترکی فیصل: بخاطر جنگ مقدس ملاعمر بر علیه کفار جبهه شمال! بود.
پرسش: جبهه شمال همه مجاهدینی بودند که در زمان جهاد برعلیه شوروی ها شما آنها و همرزمان عرب شان از جمله بن لادن را حمایت می کردید، چگونه آنها کافر شدند؟
ترکی فیصل: ما جبهه شمال را هیچوقت حمایت نکردیم، ما ‌مجاهدین ضد شوروی را حمایت می کردیم. اینها مجاهدین نیستند، اینها کافران هستند. نه مسعود مسلمان بود و نه شیعه های طرفدار ایران شامل جبهه شمال. ملاعمر مجاهد است و برای سرکوب جبهه کفر شمال می رزمد.
پرسش: چگونه شما مسعود و شیعه های افغانستان را کافر می شمارید؟ آیا شما به این باور دارید؟
برغم ممانعت میزبان ... تا اینکه ترکی فیصل عصبی شده انگیزه اصلی کفر خواندن جبهه شمال و حمایت از طالبان را واضحاً چنین پاسخ داد:
هرکی شیعه باشد کافر است و هر سنی که فارسی زبان باشد به چشم ما عربها کافر و همدست ایران دشمن تاریخی و فرهنگی ما هستند."

ریاست اجرائیه پس از بازگشت هیئت از عربستان با صدور خبرنامه ای لیست بلندبالایی از مقاماتی را که ملاقات نموده ذکر کرده و دستاوردهای این سفر را چنین نگاشته است:
"... هردو طرف روی تحکیم روابط دوستانه٬ مبارزه با تروریسم٬ استحکام صلح و ثبات در افغانستان و منطقه٬ سرمایه‌گذاری٬ مبادلات تجارتی٬ کمک و سرمایه گذاری در عرصه معارف و رسیدگی به مشکلات مهاجران افغانستان مقیم عربستان سعودی به بحث و تبادل نظر پرداختند. در جریان این سفر یادداشت تفاهمی برای همکاری‌ها و مشوره مشترک میان دو کشور نیز به امضا رسید... عربستان توافق کرده که در عرصه معارف تعداد بورسیه‌ها را افزایش دهد٬ مشکل اقامت مهاجران در سعودی... را حل نماید٬ میزبان کنفرانس کمک به آبادانی و عمران افغانستان باشد٬ افغانستان را در عرصه صلح و استقرار همکاری‌کند و کمک‌های این کشور به افغانستان را افزایش دهد."

ابهام و پرسش:
شکی نیست که داکترعبدالله و همراهانش بسیار خوب استقبال و پذیرایی شدند. این سطح از استقبال برای خیلی از مردم و کارشناسان، بهت آور بود. سعودی ها چنین پیشامدی با اشرف غنی که رئیس جمهور افغانستان است و در انتخابات نیز، مورد حمایت شان بود نیز در هیچکدام از سفرهایش به سعودی نکردند.
عربستان سعودی همین چند روز قبل، و در جریان کنفرانس بروکسل فقط یکصد میلیون دالر کمک به افغانستان وعده سپرد؛ در حالیکه کشوری مانند پاکستان که خود، از جیره خواران سعودی محسوب می شود پنج برابر سعودی (۵۰۰ میلیون دالر) کمک به افغانستان تعهد سپرد. معنی سخن آن است که ملِک های سعودی هیچ تمایلی به همکاری با دولتهای منتخب مردم افغانستان نداشته اند و بل، بیشتر به طالبان کمک کرده اند.

پرسش نخست: آیا نگاه و سیاست عربستان به یکباره نسبت به افغانستان عوض شده؟ دلیل این گرم گیری با رئیس اجرائیه حکومت وحدت ملی چیست؟
سئوال دوم: هیئت اجرائیه حکومت، آیا در این سفر موفق شده دیدگاه و سیاست سعودی ها نسبت به افغانستان را تغییر دهد و یا اینکه خودشان در چنبره و چاه عرب های سعودی افتاده اند؟ به تعبیری، آیا سیاست عربستان در قبال کافرهای دیروز! تغییر کرده و یا سران جبهه شمال، مسلمان! شده اند؟ (عطف به خاطره داکتر امیرزاده)

در خبرنامه ریاست اجرائیه، وعده های عربستان به افغانستان ذکر شده است اما چیزی که گفته نشده، تعهدات ریاست اجرائیه به طرف مقابل است. عربستان هرگز مفت به کسی کمک نمی کند؛ آنهم به دشمن دیروزش!
مثلاً سعودی ها به هر کشوری کمک کردند پای آنان را در جنگ یمن کشاندند، به سازمان ملل پول دادند تا چشم خود را بر کشتار کودکان یمنی و نقض حقوق بشر ببندد، سعودی ها حکومت منتخب محمد مرسی را در مصر برانداختند و به السیسی کمک فوری ۳ میلیاردالری کردند اما بعد از مدتی دو جزیره از مصر گرفتند و ... حال اینکه توقع شان از افغانستان و از دشمنان دیروزش چه می باشد فعلاً مبهم است.

با سعودی چه کنیم؟
عربستان سعودی بعد از مرگ ملک عبدالله، قدم در راهی گذاشته که سراسر، ماجراجویی و تباهی است. جنگ یمن، سوریه، عراق و مشکلات خاورمیانه، عربستان را شدیداً درمانده کرده است.
آنان فعلاً بازنده جنگ سوریه و عراق هستند، در یمن هم غرق شده اند؛ فقط کورکورانه انسانها را می کشند اما به اهداف سیاسی شان دست نیافته اند. نگاه جامعه جهانی و افکار عمومی به شدت به ضرر عربستان سعودی تغییر کرده است. قافیه را به ایران و روسیه باخته اند. ابزارهایی مانند داعش که در اختیار داشته اند در خاورمیانه در حال تضعیف است. حالا پس از این همه ناکامی ها، رو به سمت افغانستان چرخانده اند تا شاید کام شان از این منطقه، شیرین شود.
عربستان سعودی، بانی و حامی داعش است. سالانه ۳۰۰ میلیون دالر نیز به طالبان کمک مالی می کند. این کمک مالی، امنیت مردم افغانستان را سلب کرده است. در آستانه سفر داکتر عبدالله به عربستان، نمایندگان پارلمان افغانستان تقاضای قطع روابط با این رژیم را مطرح کردند؛ دلیل شان هم کاملاً موجه بود.
در حواشی جنجال های انتخاباتی، پای داعش به افغانستان باز شد. از غرب کشور به مشرقی رفت و در ننگرهار هسته گذاری کرد. اکنون جنرال دوستم می گوید به زودی ۷۵۰۰ عضو داعش به سمت شمال افغانستان منتقل می شوند.
این سخن اگر دقیق باشد به این معنی است: به هر میزان که حلقه محاصره داعش در سوریه و عراق تنگتر شود، بخشی از آنان راهی افغانستان می شوند تا جبهه جدید جنگی در شمال و سپس غرب افغانستان بگشایند و تیر و تفنگ خود را به سمت روسیه و ایران نشانه بگیرند. یقیناً عربستان سعودی در این پروسه، ذیدخل می باشد.
نکته مورد نگرانی، همین مسئله است؛ افغانستان میدان نبرد نیابتی تازه ای شود که نتیجه اش خرابی هایی باشد که در سوریه امروز می بینیم. درست است که افغانستان به دلیل بحران مدیریتی، ناامنی و شرایط جنگی، بستر مناسبی برای انتقال تروریسم بین المللی است اما مردم افغانستان واقعاً بیشتر از این، تحمل مصائب را ندارند. نگرانی از این است که سعودیها ۴۰۰ بورسیه بدهند و ۴۰۰ داعشی ببخشند، سرمایه گذاری خود را به نفع جیب ملاهای طالب انجام دهند، مدارس دینی و مراکز فرهنگی آنان در کابل و ننگرهار و سایر ولایات، مفاهیم مورد نظر خود سعودی ها را منتشر کند، صلح مورد نظر سعودی چیزی است و صلح مطلوب نظر ما چیزی دیگر است. ما تفاوتهای زیادی در زمینه های مختلف باهم داریم. جنگ مقدس آنان چیزی است و دفاع مقدس ما چیزی دیگر. تعریف ما از دوست و دشمن و حتی از جنگ و جهاد، فرق می کند. وانگهی بعید است، آنان تمام سرمایه هایی که تاکنون به پای طالبان ریخته اند را نادیده گرفته و طالب های خود را به میز مذاکره بنشانند. 

مقامات افغانستان باید هوشیارانه با این لبخند و آغوش باز سعودی ها برخورد کنند و از پذیرایی شاهانه! حامی بزرگ طالبان و داعش سرمست نشوند. عربستان هرگز تغییر نمی کند؛ سعودیها هرگز داکترعبدالله را به پیروان ملامحمد عمر ترجیح نمی دهند. آنان هنوز هم حکومت طالبان را به حکومت فعلی ترجیح می دهند. بخش بزرگی از مردم و جغرافیای سیاسی و اجتماعی افغانستان هنوز از نظر سعودیها، کافر و رافضی هستند.
جان سخن این است که داد و گرفت ما با سعودی ها بعنوان حامی طالبان و بانی داعشیان، باید کاملا مدیریت شده و سنجیده صورت گیرد؛ ملِک های سعودی، زیاده می خواهند.   

سیدجواد حجت- خبرگزاری جمهور