انزوای بین المللی پاکستان و مسؤولیت جهان

سرور دانش؛ معاون دوم رییس جمهوری طی سخنرانی در مجمع عمومی سازمان ملل، ضمن انتقاد تند از پاکستان، از جامعه جهانی خواست که برای نابودی پایگاه های تروریسم در خاک پاکستان وارد عمل شود.
آقای دانش گفت که پاکستان در امر مبارزه با تروریزم - برخلاف ادعا و تعهد خود- صادقانه عمل نمی کند.
او مدعی شد که براساس اسناد و شواهد، حملات اخیر تروریستی در دهمزنگ کابل در جریان تظاهرات هواداران جنبش روشنایی و حمله بر دانشگاه امریکایی، در خاک پاکستان طرح ریزی و سازماندهی شده بود.

دانش گفت که افغانستان بارها از پاکستان خواسته تا پناهگاه های شناخته شده تروریست ها در خاک این کشور را از بین ببرد؛ اما متاسفانه هنوز هیچ تغییری در وضعیت رونما نشده است.
او افزود که جامعه جهانی برای از بین بردن پناهگاه های تروریستان در خاک پاکستان توجه کند و به گفته وی، مبارزه جدی با تروریزم نیازمند شکل گیری یک برنامه بیست ساله است که در این برنامه افغانستان به عنوان خط مقدم نبرد مورد توجه جهان قرار گیرد.

این خواسته شاید مهم ترین بخش سخنرانی معاون دوم ریاست جمهوری در مجمع عمومی سازمان ملل متحد بود. اگرچه این نخستین بار نیست که افغانستان چنین خواسته ای را از پاکستان و جامعه جهانی، مطرح می کند؛ اما طرح مستمر و مجدد این خواسته از جانب دیپلمات های کابل در نشست ها و سفرهای مهم منطقه ای و بین المللی، نشان دهنده آن است که اینک این خواسته به محور سیاست خارجی افغانستان تبدیل شده است؛ چیزی که شاید در گذشته، کمتر مورد توجه قرار گرفته بود.

دولت وحدت ملی، آغاز کارش را بر پایه اعمال سیاستی محتاطانه و محافظه کارانه با شرکای استراتژيک این کشور مانند هند و تعامل گسترده و صادقانه با پاکستان قرار داد.
بر پایه همین رویکرد بود که اشرف غنی، مقصد نخستین سفر خارجی اش را پس از ریاست جمهوری، اسلام آباد تعیین کرد و در جریان آن سفر، با نادیده گرفتن بدیهی ترین قواعد رفتارهای دیپلماتیک و بی اعتنا به هزینه های جانبی آن برای سیاست خارجی افغانستان، به مقر نظامی مهم پاکستان رفت و در آنجا برای افسران و درجه داران ارتش پاکستان، سخنرانی کرد.

او حتی پا را از این هم فراتر گذاشت و قراردادهای نظامی با هند را به حال تعلیق درآورد و علی رغم دریافت دعوتهای مکرر از جانب مقامهای هندی، سفر به دهلی را تا مدت ها به تأخیر انداخت.

با این حال، پاکستان رابطه پیچیده با تروریزم را بر داد و ستدهای دوستانه با کابل ترجیح داد و با دمیدن بر تنور تنش ها و خشونت های ناشی از فعالیت های تروریزم بین المللی در افغانستان، روز به روز حکومت وحدت ملی افغانستان را با دشواری و بحران رو به رو کرد.

اینک آقای دانش و سایر مقام های ارشد حکومتی، ادعا می کنند که ده گروه تروریستی در افغانستان فعال اند که همگی از سوی پاکستان، حمایت می شوند.
هدف اصلی همه این گروه ها براندازی دولت کابل و برپایی رژیمی همسو با اسلام آباد است.
آنها بر بخش هایی از کشور سلطه دارند و از این طریق، همه روزه چالش های امنیتی دولت کابل را تشدید می کنند.

شکست تلاش های صلح با طالبان و در برابر، تشدید کم سابقه فعالیت های تروریستی در نقاط مختلف افغانستان، سرانجام، حکومت وحدت ملی را مجبور به یک چرخش بزرگ کرد. مبنای این چرخش، تلاشی بی وقفه برای انزوای بین المللی پاکستان است؛ از رویکرد دوباره به هند تا فراخواندن جامعه جهانی به تنبیه و انزوای پاکستان.

در این میان اما در پی سخنرانی اخیر آقای دانش در مجمع عمومی سازمان ملل به نظر می رسد توپ در زمین جهان، جامعه بین المللی و قدرت هایی است که مدعی مبارزه صادقانه با تروریزم و تحکیم ثبات و امنیت و تضمین پیشرفت و توسعه افغانستان هستند.

آنها در این مقطع حساس باید به این مسؤولیت تاریخی خود عمل کنند و نشان دهند که رژیمهای حامی تروریزم، با اقدامات تنبیهی سنگینی مانند انزوا و طرد شدن از حضور در عرصه بین المللی، مواجه می شوند؛ زیرا این کمترین هزینه ای است که در قبال ایجاد اختلال در نظم و امنیت بین المللی و بازی با مساله حساس صلح جهانی، باید بپردازند.

آیا جهان سرانجام به این مسؤولیت خود عمل خواهد کرد؟ آیا حکومت وحدت ملی می تواند بدون آنکه مانند گذشته همچنان مجبور باشد به صورت یکجانبه هزینه های تقابل خود با رژیم حامی تروریزم پاکستان را بپردازد، جامعه جهانی را نیز با خود در تحقق این خواسته مشروع، همراه کند؟

پاسخی قطعی و محکم برای این پرسش ها وجود ندارد؛ اما اصرار و استمرار بر تلاش برای انزوای بین المللی پاکستان از سوی کابل، بی تردید روزی در آینده نتیجه خواهد داد.
محمدرضا امینی- خبرگزاری جمهور