موفقيتهاي آذرخش انتخابي رئيس جمهور تركيه

تأسيس و فعاليت حزب عدالت و توسعه تركيه به همت برخي از ياران و شاگردان سابق مرحوم پروفسور «نجم الدين اربكان» انجام گرفت كه معتقد به اصلاحات در ديدگاه موسوم به « ملي گوروش » بودند. مرحوم اربكان در ملاقات با سفير سابق ج.ا.ايران در تركيه وقتي سفير به وي تبريک میگوید كه شاگردانش در نظام جمهوري لائيك تركيه اين چنين پيشرفت و صاحب مقام شده اند، با تبسمي متفكرانه اظهارداشت: «شاگردانم؛ حبه هاي انگوري كه تبدیل به سركه شدند!»

منشعبين از طريق حزب عدالت و توسعه و برگزاري انتخابات به قدرت و حكومت دست يافتند. پس از آن ثبات و ترقي اقتصادي، جايگزين رکود اقتصادی ثابت قدم در اين كشور گرديد، استاندارد سطح زندگی و رفاه در ترکیه ارتقاء يافت، تركيه از جايگاه يكي از مقروض ترين كشورها به سطحي رسيد كه به بانك جهاني وام مي دهد. سنت استعماري هدايت و مديريت نظاميان به حاشیه رانده شد تا فضايي براي تنفس مردمسالاري ايجادگردد. حكومت حزب عدالت و توسعه تركيه، در سال ۲۰۰۵ م، به صورت شفاف به «واقعیت کردي» ترکیه اذعان کرد و طی اقداماتی بی سابقه، رادیو و تلویزیون به زبان کردی و نيز درسهای اختیاری زبان کردی در دانشگاهها، مجاز گرديدند.

در سرزمين ترکها، همه چيز به خوبي پيش مي رفت، تا آنكه گردباد بهار عربي «بيداري اسلامي» معادلات منطقه را بر هم زد؛ حكومت حزب عدالت و توسعه با ويژگي «نئوعثماني هاي اخواني» در راستاي تحقق رؤياي تاريخي خود برآمد. تعارفات الگو و مدل شدن در منطقه به مذاق بچه مسلمان هاي تركيه خوش آمد، ائتلاف "خدعه تفرقه مذهبي صهيونيزم بين الملل، جهت شكستن خط مقاومت اسلامي در منطقه و نيز واهمه سران عرب مرتجع نفتي از تداوم حاكميت شان" ، موجباتي فراهم ساخت تا نوادگان عثماني با وعده و وعيد ها، شايد به نيت " دفاع از حق و مبارزه با ظالم"، در راستاي سياستهاي حمايت از اهل تسنن بغداد و دمشق و بيروت، به مقابله با حكومت هاي شيعي و علوي برآمدند. در اين مسير، خواسته و نخواسته طي هماهنگي و همكاري با گروه هاي منحرف تكفيري و تروريستي، ضمن تخريب زيرساختهاي دو كشور مسلمان نشين عراق و سوريه، باعث آوارگي و مهاجرت ده ميليون تن مسلمان سوري و عراقي گرديدند.

آري، پس از وقایع ناگوار موسوم به « پارک گزی » استانبول، اندك اندك آثار نامطلوب سیاسی و اقتصادی مداخله ترکیه در اوضاع داخلی کشورهای عراق و سوریه، تجلی نمود. ضمن آنکه ترکیه، هم به پل عبور گروههای تروریستی و هم به معبر فرار پناهجویان به اروپا تبدیل گردید. طرح زندگی مسالمت آمیز مذهبی موسوم به «گشایش با علویان» در اذهان جاهل و متعصب محبوس ماند و پرونده اش در سازمان امور دیانت ترکیه بایگانی شد. طرح پایان درگیری نظامی و کشتار قومی چهل ساله در ترکیه موسوم به «روندصلح» با حزب كارگران كردستان، موسوم به «پ.ک.ک» پس از چند صباح موفقیتهای اولیه، طی دسیسه های نژادگرایی، مداخلات جاه طلبانه سیاسی، دوباره با سناریوی تكراري کشتار ترک–کرد، آغاز گردیده است. برخي ها اردوغان را مقصر ميدانندكه چرا به «روندصلح» پایان داد. اصرار اردوغان بر این که کردها باید حزب كارگران كردستان را به خاطر كشتار انسانها، نابودی خانه ها و شهرها، طی چند ماه درگيري هاي اخیر، مقصر بدانند، تغییری در این واقعیت ایجاد نمیکند که بسیاری از کردها در عوض اصرار دارند که عليرغم خطاي «پ.ك.ك»، حكومت حزب عدالت و توسعه، مقصر واقعي است.

مقایسه و ارزیابی وضعیت چند سال قبل حکومت حزب عدالت و توسعه ترکیه با وضعیت جاری، به خوبی حجم بن‌بست بزرگی که اردوغان در آن به ‌سر می‎برد را نشان میدهد. به این دلیل از فرآیند بسترسازی رسانه‌ای و سیاسی هواداران داخلی و خارجی رجب طیب اردوغان، برای بازنگری در سیاست‌ها و مواضعی که جمهوری ترکیه را به این وضعیت خطرناک سوق داده است، نباید زیاد تعجب‌کرد. ولی آیا این بازنگری‌ها یا عقب‌نشینی‌ها نتیجه خواهد داد؟!

فرصتهای پیش آمده جاری برای اردوغان، رئیس جمهور، وضعیتی را بوجود آورده است تا مسئولیت اشتباهات منجر به تنش در روابط ترکیه با آمریکا، روسیه، اتحادیه اروپا، سوریه، عراق، مصر، ارامنه و کردها را متوجه سایرین، از جمله: دکتر احمدداوود اوغلو، نخست وزیر سابق ترکیه کند. و حالا دکتر، مهندس « بن علی ییلدریم » آذرخش جدید ترکیه؛ در نقش نخست وزير مامور بازسازي معضلات داخلي و ترميم سياست خارجي تركيه گرديده است.

درحاليكه شرایط داخلی در ترکیه تحت تاثیر بخشی از سیاست‌های اعمالی حكومت حزب عدالت و توسعه، بويژه شخص"اردوغان" دچار تنش شده است، لذا از سويي اردوغان طي نامه نگاري و اعلام معذرتخواهي در خصوص سرنگوني جنگنده روسي در سوريه، از پوتين، تمناي عادي سازي روابط با مسكو را مي كند و از ديگرسو نخست وزير جديد تركيه نيز در پي روند عادي سازي روابط با دولت جعلي اسرائيل است. البته آذرخش انتخابي اردوغان، با لحاظ برخي موارد معتقد است، عادي سازي و حتي توسعه روابط با تل آويو در راستاي منافع ملي جمهوري تركيه است.
زيرا اولاً: اسرائیلی ها در شرق درياي مديترانه، قبرس، گاز طبیعی زیادی كشف و تصاحب نموده اند و چندي است نشانه هایی از احتمال موفقیت یافتن راه حلی برای مشکل متحد ساختن جزيره قبرس ( بخشهاي جنوبي و شمالي يوناني و ترك نشين) جريان دارد. توافق اخير آنكارا- تلاويو، مي تواند ضمن گشايش در تامين نيازهاي سوخت گاز تركيه، اين كشور را از سيطره گازي روسيه و ايران برهاند.

ثانيا : با تغيير مسير حوادث عراق و سوريه و تضاد منافع و سياست هاي آمريكا و روسيه در اين منطقه، امیدهاي تركيه در سرنگوني رژيم بشار اسد و نيز تلاش ها براي نابود ساختن مبارزات استقلال طلبانه ناسیونالیسم کردی، در عمل زمینه ساز آن شد که کابوسهای کردی، آنکارا، به واقعیت تبدیل شوند.

از میان تمام مسائل مذكور و شايد مهمتر از همه آنها، وضعيت و موقعيت اكراد است كه موجبات تغيير لحن و مشي حكومت حزب عدالت و توسعه در مناسبات خارجي، و روی آوری آنكارا به مسكو و تلآويو را مهيا ساخته است. زيرا از منظر تركيه، جایگاه جدید کردهای سوریه، تهدیدي بس خطرناكتر از داعش، و حتي خطر اول محسوب ميگردد. چنانچه تركيه نيز در صحنه عمل، مبارزه با كردها را به زدن داعش، ترجيح داده است. از ديد تركيه، داعش، جايگاه اسلامي– مردمي ندارد، ضمن آنكه "ادعای ارضی" قابل توجهي هم در داخل ترکیه ندارد؛ اما اكراد، با نقشه‌های جغرافيايي در دست در راستاي مطالبات خودمختاري، استقلال، و... متحرك گرديده اند .

مسلما، اگر کشوری با نام و نشان کردی در شمال سوریه تشکیل شود و رهبر آن سرزمين (صالح مسلم، رهبر كردهاي مسلح سوريه)، عبدالله اوجالان ( رهبر زنداني حزب كارگران كردستان) را رهبر معنوی خود بداند، در شرایطی که بيش از ده ميليون کرد در ترکیه ساكن هستند و در شرايطي كه مخالفين، معترضين، جدايي طلبان و حتي ميليشياهاي مسلح ( پيشمرگه ها ) اكراد در منطقه از سوي جهان غرب و صهيونيزم بين الملل به شدت مورد حمايت و پشتيباني قرار دارند. احتمال وقوع حوادث ناگوار و تغييرات ناگهاني در تركيه و كشورهاي كردنشين منطقه، افزايش مي يابد.

اينك تيم حكومت شصت و پنجم تركيه به نخست وزيري آذرخش، خواهان عدم حضور و فعاليت اسرائیلی ها در مسئله اكراد هستند و به همین دلیل تصمیم گرفته اند که اختلافات خود با اورشلیم را حل و فصل کنند. آذرخش دولت اردوغان بنابه دلایلی معتقد است که صهيونيستها و حامیان شان در مورد اكراد، بويژه كردهاي سوریه میتوانند به آنكارا کمک کنند.

درحاليكه در عراق، مسعود بارزانی طي حمايت ضمني غرب، روابط نزديك و همكاري با حكومت حزب عدالت و توسعه تركيه، مدتهاست استقلال اقليم كردستان عراق را اعلام كرده است، در اين اواخر نيز دولت فدرال شمال سوریه «روژاوا» در امتداد مرزهای ترکیه در حال شكل گيري و اعلام استقلال است. حزب كارگران كردستان موسوم به «پ.ك.ك» در مسير تداوم جنگ نظامي چهل ساله با جمهوري تركيه قرار گرفته است، اردوغان و حكومت آذرخش بر اين باورند كه طي عادي سازي روابط، همكاري و هماهنگي با تلاويو، خواهند توانست توجه غرب بويژه آمريكا، حامی تصادفی و جديد «روژاوا» را نسبت به نگرانيهاي شديد تركيه، بيشتر جلب كنند.

اگرچه از سويي رئيس جمهور، اردوغان، قاطعانه فرياد بر مي آورد كه: «من به جامعه بین المللی می‌گویم که به هر قیمتی شده باشد، ما هیچگاه اجازه ایجاد یک دولت جدید را در مرزهای جنوبی خود و در شمال سوریه نخواهیم داد»، اما از سويي عادی‌سازی رابطه با دولت جعلي اسرائیل، آن هم در شرایطی كه رژیم غاصب صهيونيستي برای تشكیل ائتلاف منطقه‌ای جدید با حضور سعودي ها در تلاش است، می‌تواند تركیه را به عنوان ابزاری در خدمت اهداف این ائتلاف قرار دهد كه در این صورت حكومت حزب عدالت و تو سعه تركيه همان هزینه‌های سنگینی را پرداخت خواهدكرد كه تاكنون برای مشاركت در پروژه براندازی دولتهاي قانونی در عراق و سوریه پرداخت كرده است.

از منظر برخي تحليلگران، توافق جدید نه تنها هیچ نفعی برای تركیه نخواهد داشت، بلكه می‌تواند هزینه‌های سنگین دیگری را نیز به‌خصوص در عرصه هاي امنیتی و اقتصادي براي آنكارا در پی داشته باشد. در اين رابطه «فهمي هويدي» نويسنده سرشناس و آگاه به مسائل منطقه، ضرورت افشاگري خطر نزديكي آنكارا - تلاويو را چنين گوشزد ميكند: «من تصور می‌کنم در حال حاضر رابطه ‌داشتن با اسرائیل برای ترکیه یک « ناتوانی سیاسی» است و این کشور هر طور شده باید خود را از آن خلاص کند»

اكنون اين سئوال مطرح مي گردد كه آيا آنكارا به خاطرمسائل کردها، آمادۀ تغییر استراتژی در قبال بشار اسد و سوریه مي باشد؟
در اين خصوص ، رهبر فراکسیون پارلمانی حزب دموکراتیک خلق ها در گفتگو با اسپوتنیک، اعلام كرد: "براساس اطلاعات موجود گفتگوهای محرمانه ای میان سوریه و ترکیه در حال انجام است که در الجزایر و چند کشور دیگر صورت می گیرند. تا جایی که ما میتوانیم قضاوت کنیم، به نظر میرسد رهبری ترکیه در حال آماده کردن زمینه برای تغییر گفتمان آنكارا با دمشق است، من در صحن علنی پارلمان از حکومت خواستم دربارۀ اطلاعات منتشرشده از گفتگوهای محرمانه میان ترکیه و سوریه توضیح دهد. با این حالت اکنون پاسخی رسمی دریافت نکرده ایم که این اخبار را تکذیب کند یا جزئیات گفتگوها را روشن کند به احتمال زیاد مسألۀ کردها در کانون گفتگوها قرار دارد و موضوع اصلی خواست ترکیه برای مقابله با وضعیت کردستان سوریه است. اردوغان میخواهد طي گفتمان ضد کرد با حکومت سوریه ارتباط برقرار کند."

* احمد مرجاني نژاد – پژوهشگر مسائل تركيه
ارسالی به خبرگزاری جمهور