۰

مرگ ملامنصور چقدر مهم است؟

سه شنبه ۴ جوزا ۱۳۹۵ ساعت ۱۹:۵۹
مرگ ملامنصور چقدر مهم است؟

مقام های ارشد امریکایی از جمله باراک اوباما؛ رییس جمهوری این کشور و پنتاگون؛ وزارت دفاع ایالات متحده، مدعی اند که در حمله هواپیماهای بی سرنشین امریکایی، کاروان حامل ملا اختر منصور؛ رهبر گروه تروریستی طالبان را آماج قرار داده و او را کشته اند.
منابع امنیتی افغانستان هم مرگ ملا منصور در نتیجه این حمله را تأیید کرده اند.
در این میان، طالبان این ادعا را تکذیب کرده و برخی منابع پاکستانی هم در مورد مرگ یا زندگی ملا منصور، ابراز تردید کرده اند.
شماری از آگاهان مستقل هم پیشبینی می کنند که ملا منصور در نتیجه حمله پهپادهای امریکایی، کشته شده باشد.
به این ترتیب، پرسش این است که اگر ملا منصور، مرده باشد، این رویداد با توجه به جایگاه او در میان رهبران طالبان، روند صلح و جنگ در افغانستان و چشم انداز کلی امنیت افغانستان در درازمدت، چه اهمیتی دارد؟
برای پاسخ به این پرسش، ابتدا لازم است که جایگاه ملا منصور در رهبری گروه طالبان را مورد ارزیابی قرار دهیم.
ملا منصور پس از افشای خبر مرگ ملاعمر دست کم دو سال بعد از مرگ او، به رهبری این گروه، منصوب شد؛ با این حال، او هنوز از درد سرهای پیرامونی ناشی از این امر، رهایی نیافته بود.
مرگ ملا عمر و رهبری ملا منصور، در واقع سرآغاز موجی از شکاف ها و اختلاف نظرها و انشعاب های بی سابقه در تشکیلات نظامی و سیاسی گروهی تروریستی بود که پیش از این، منسجم ترین و متحدترین تشکیلات سیاسی و نظامی به نظر می رسید.
در این میان، نقش ملا منصور، شخصیت، افکار، عملکرد و جایگاه متزلزل سیاسی و معنوی او در نزد رهبران تراز اول طالبان را نمی توان در بروز و دامنه دار شدن این شکاف ها، بی تاثیر انگاشت.
منصور در واقع در مرکز و محور همه اختلاف ها و انشعاب هایی قرار داشت که پس از مرگ رهبر و پایه گذار طالبان، بروز کرد.
از این زاویه، ملا منصور، هرگز شخصیتی فراگیر با نفوذ و قدرت کاریزماتیک و معنوی فوق العاده مؤثر در نزد رهبران و اعضای دون پایه طالبان نبود.
او اگرچه به کمک پاکستان و سازمان جاسوسی آن کشور، سعی فراوانی کرد تا با راضی کردن اعضای ناراضی خانواده ملاعمر از جمله پسر و برادر او به «بیعت» با خود، تا حدود زیادی این نقیصه را جبران کند؛ اما در عمل، توفیق چندانی کسب نکرد و انتظارات او در این خصوص، محقق نشد.
بروز درگیری های مرگبار نظامی میان طالبان طرفدار ملا منصور و طالبان مخالف او به فرماندهی ملا رسول در نقاط مختلف افغانستان، از شواهد غیر قابل انکار در این زمینه است.
بنابراین مرگ ملا منصور، اگر از یک جهت، به تضعیف موقعیت و جایگاه گروه اصلی طالبان، منجر خواهد شد، از سوی دیگر، بخشی دیگر از طالبان مخالف او را شادمان و خوشحال خواهد کرد و موقعیت آنها را تحکیم و تقویت خواهد بخشید.
به این ترتیب، انتظار نمی رود مرگ او تاثیری شاخص و ملموس بر وضعیت امنیتی افغانستان و صف بندی های نظامی در داخل کشور بگذارد.
از سوی دیگر، از یاد نمی بریم که وقتی خبر مرگ ملا عمر منتشر شد و ملا منصور، بلافاصله به جانشینی او برگزیده شد، شماری از عناصر در دولت افغانستان، از این رویداد، ابراز خوشحالی کردند؛ زیرا در آن زمان، تصور می شد که ملا منصور برخلاف سلف خود، عنصری «میانه رو» و طرفدار گفتگوهای صلح است؛ اما به دنبال بروز شکاف های عمیق در سازمان و ساختار درونی گروه طالبان، ملامنصور، جنگ ها و ناامنی های کم سابقه ای را در کابل و سایر نقاط افغانستان از جمله قندوز و غزنی، مستقیما رهبری کرد تا هم تصورات خوش بینانه دولت افغانستان در زمینه چشم انداز صلح را درهم بشکند و هم قدرت و صلابت نظامی و جنگی خود را برای رقبا و دشمنان داخلی و بیرونی اش، به نمایش بگذارد.
با این حال، برگزاری یکبار گفتگوهای مستقیم صلح میان طالبان و دولت افغانستان در شهر مری پاکستان و نیز استمرار تلاش های وسیع برای برگزاری دومین دور گفتگوهای مستقیم صلح میان کابل و کویته، امیدهای افغانستان در این زمینه را همچنان زنده نگه داشت.
با این وصف، اگر منصور کشته شده باشد، این اتفاق، ضربه ای سهمگین بر پیکره تلاش های صلح محسوب می شود و پیش بینی می گردد که این تلاش ها را تا چندین ماه دیگر به عقب بیاندازد؛ ضمن آنکه این نگرانی نیز وجود دارد که ممکن است بعد از مرگ منصور، رهبری طالبان یکبار دیگر به عرصه رقابت، اختلاف و جنگ قدرت تازه رهبران زنده این گروه تبدیل شود.
نگرانی دیگر این است که ممکن است عنصری تندروتر از منصور، زمام قدرت طالبان را بر عهده بگیرد.
نکته آخر اینکه اعتراض پاکستان به نقض حاکمیت ملی اش توسط پهپادهای امریکایی و احضار سفیر امریکا به وزارت خارجه، یک تلاش تبلیغاتی دولت اسلام آباد برای پاسخ به اعتراض های احتمالی تندروهای طرفدار طالبان است، در غیر آن، حمله به کاروان منصور، بدون هماهنگی اطلاعاتی آی اس آی و سی آی ای، غیر محتمل به نظر می رسد.
پاکستان هم از اینکه این رویداد تلاش های صلح دولت افغانستان را به نفع پاکستان به عقب می اندازد، خوشنود است و پیدا کردن جانشینی رام و مطیع برای منصور، اصولا نمی تواند کار دشواری باشد.
محمدرضا امینی- خبرگزاری جمهور
نام شما

آدرس ايميل شما
نظر شما *


صبور
همین موضوع که مرگ ملا محمد عمر آخند را دو سال پنهان نمودند، اما بعد از مرگ ملا منصور حتی صبر نکردند که ختم قرآن آن سپری شود، رهبر نو را معرفی کردند، این چی پیامی دارد؟ نظر به گزارشات آژانسهای خبری تفرقه بین گروه طالبان بر سر تعین نمودن رهبر جدید شان نماینگر یک هرج و مرج دربین طالبان میباشد. از واقعیت های چند روزه که بعد از مرگ رهبر طالبان ملا اختر محمد منصور رخ داده چنین پیدا میشود که مشکلات و اختلافات بیحد بین طالبان پیدا شده است. اختلافات اینچنینی در بین گروپ های طالبان این گروه را واقعاً ضعیف ساخته است، و امکان زیاد میرود که باعث بی اتفاقی و پارچه پارچه شدن آنها گردد. مقرر نمودن معاونین ملا هیبت اله آخندزاده (سراج الدین حقانی و ملا محمد یعقوب) اختلافات عمیقی را دربین قومندانان طالبان بوجود آورده است.
پربازدیدترین