روند صلح و مرز نامشخص تروریست های داخلی و خارجی

اشرف‌غنی، پاکستان و ستیزه‌جویان خارجی را عوامل خارجی جنگ جاری خوانده و از طالبان خواسته که حساب خود را با آنها مشخص کنند.
آقای غنی این موضوع را روز یکشنبه در مراسم افتتاحیه سال ششم پارلمان عنوان کرد و گفت که "جنگ اعلام نشده‌ای بین پاکستان و افغانستان" جریان دارد.
او از گروه‌های القاعده و داعش به عنوان دو عنصر دیگر جنگ جاری در کشور یاد کرد و از گروه‌های افراطی ازبکستانی، تاجیکستانی، چچنی و اویغوری به عنوان سومین عامل این جنگ نام برد.
رئیس جمهور گفت که جنبش طالبان پاکستان با گروه طالبان افغانستان نزدیکی فکری دارد؛ اما برنامه سیاسی آن به افغانستان ربطی ندارد.
او افزود:"حالا سؤال این است که آیا گروه‌های طالبان راه خود را با این شش گروه (ستیزه‌جویان خارجی) می‌توانند جدا کنند یا نه؟"

آقای غنی گفت که برنامه صلح حکومت ملی دو بعد دارد:"یکی آشتی با گروه طالبان و حزب اسلامی گلبدین حکمتیار و دیگری صلح با پاکستان که به گفته او، هر کدام نیاز به اقدامات مشخصی دارد."

سخنان تازه آقای غنی در مورد جنگ با تروریست های خارجی و قرار دادن یک فرصت دو گزینه دیگر در برابر گروه های مختلف طالبان برای جدا کردن مرز خود با تروریست های خارجی و انتخاب میان پذیرش صلح یا ادامه جنگ، پیش از آنکه چیزی را روشن کرده باشد، بر حجم ابهام های موجود در این زمینه افزود.

آقای غنی در واقع، هیچ راهبرد تازه ای را در برابر تصمیمی که طالبان روز شنبه به صراحت آن را اعلام کردند، ارائه نکرد.
او یکبار با زبان و بیانی دیگر، همان رویکردی را تکرار کرد که از زمان کرزی تا کنون شاهد پیگیری بدون نتیجه و دستاورد آن بوده ایم.
او همچنین بار دیگر تکرار کرد که افغانستان با پاکستان، در یک جنگ اعلام نشده به سر می برد؛ اما منتقدان می گویند که در این جنگ، چیز اعلام نشده و نامشخصی وجود ندارد.

وقتی فرماندهان امنیتی و مقام های استخباراتی کشور، اذعان می کنند که به عنوان نمونه، نبرد هلمند را جنرال های پاکستانی، هدایت می کنند، یا وقتی تروریست های مسلح با واسکت های انتحاری و شناسنامه های پاکستانی، در کابل و سایر نقاط کشور، دستگیر می شوند،‌ وقتی سرتاج عزیز رسما و مستقیما اعلام می کند که سران و رهبران طالبان به همراه خانواده های شان، از ده ها سال پیش تاکنون در پاکستان به سر می برند و وقتی بن لادن؛ رهبر شبکه القاعده، در نزدیکی اسلام آباد کشته می شود، دیگر چه چیز اعلام نشده ای در جنگ جاری میان پاکستان و افغانستان، باقی مانده است؟

اینکه آقای غنی، برخلاف حاکم پیشین، این تهور و شجاعت را به خرج می دهد که مستقیما از جریان جنگ میان پاکستان و افغانستان –صرف نظر از اعلام شده یا نشده بودن آن- سخن می گوید، این بسیار مغتنم و ستایش برانگیز است؛ اما بی تردید، کافی نیست؛ زیرا گذشته نشان داده است که پنهانکاری، مصلحت اندیشی و محافظه کاری افراطی، چیزی را تغییر نمی دهد.

این موضع، بیشتر از پیش، پاکستانی ها را به ادامه و استمرار رویکرد مداخله در امور امنیت افغانستان و تقویت ماشین جنگ و کشتار و ویرانی و ترور در افغانستان، تشویق و تشجیع می کند.
نکته دیگری که در سخنان دیروز آقای غنی، مورد تاکید مجدد و مضاعف قرار گرفت، تاکید بر لزوم تفکیک میان تروریست های افغان و خارجی بود.

در این شکی نیست که داعش و القاعده و ازبکستانی ها و تاجیکستانی ها و چچنی ها و اویغورها، بازوی خارجی تروریزم فعال در افغانستان را تشکیل می دهند؛ اما هیچ معیار دقیق و تاییدشده ای برای تفکیک و تشخیص میان آنها و تروریست های وطنی مانند طالبان و حزب اسلامی وجود ندارد.

این تلاش نیز بیهوده و بی نتیجه خواهد بود که با تاکید بر عنصر «افغانیت» طالبان و حزب اسلامی، آنها را از تروریست های خارجی، جدا کنیم. این تلاش در گذشته نیز بارها انجام شده؛ ولی نتیجه بخش نبوده است.

به نظر می رسد طالبان هیچ امکانی برای اثبات افغانیت شان ندارند؛ گروهی که دو دهه تمام به نیابت از پاکستان، مردم افغانستان را به گلوله بسته، شهرها را ویران کرده، جاده ها را از میان برده و حکومت وحشت و دهشت برگزار کرده است، گروهی که قانون اساسی را به رسمیت نمی شناسد، به رأی مردم، اعتقاد و اعتنایی ندارد و آشکارا برای براندازی نظام، تلاش می کند، چه چیزی برای اثبات «افغانیت» اش باقی مانده است؟!
عبدالمتین فرهمند- خبرگزاری جمهور