نشست قلب آسیا و چشم انداز روابط دو همسایه

نماینده‌ جدید امریکا برای افغانستان و پاکستان می‌گوید که نشست کشورهای قلب آسیا فرصت مناسبی برای نزدیک شدن دو کشور در پیکار با تروریزم است.
این مقام امریکایی در یک نشست خبری در کابل گفت:"ما از روند صلح که از طرف افغان‌ها رهبری شود و از آن افغان ها باشد پشتیبانی کرده‌ایم. ما از پیش‌دستی رئیس جمهور غنی در کار بهبود روابط و همچنین از پشتیبانی از صلح در افغانستان استقبال کرده ایم".
قرار است تا سه روز دیگر اسلام آباد میزبان نشست کشورهای قلب آسیا باشد.
ریچارد اولسون ادامه داد:"نشست قلب آسیا که به زودی در اسلام آباد برگزار می‌شود، برای ثبات این منطقه حیاتی است. نشست قلب آسیا نمونه‌ خوبی است تا ائتلاف‌های منطقه‌ای را برای صلح، امنیت و پیشرفت های اقتصادی استوارتر سازد".
وی تصریح کرد:"ما از تلاش‌ها و تعهدات همگانی در راستای تحقق آینده ای باثبات برای افغانستان و منطقه سپاسگزاریم. ما فکر می‌کنیم که این فرصت خوبی برای افغانستان است تا نقش کلیدی را در راستای گسترش روابط منطقه‌ای به ویژه در راستای جنگ با تروریزم بازی کند."

با این وصف، کارشناسان می گویند که آرزوهای خوب، همیشه به نتایج خوبی در عرصه عمل، منجر نمی شوند. اینکه صلح خوب است، اینکه همکاری های منطقه ای برای مبارزه با تروریزم یک ضرورت واقعی است، اینکه روابط خوب و توسعه یافته میان همسایگان می تواند به ایجاد منطقه ای باثبات، صلح آمیز و عاری از ترس و ترور کمک کند، اینکه نشست هایی شبیه قلب آسیا فرصتی برای ایجاد همگرایی، تحکیم روابط دوستانه و استحکام ائتلاف های منطقه ای است، همگی حرف ها و آٰرزوهای زیبا و قشنگی هستند؛ اما واقعیت جاری در منطقه به ویژه افغانستان، تلخ تر از آن است که نشست قلب آسیا در اسلام آباد، بتواند از آن گره گشایی کند.

واقعیت تلخ دیگر این است که امریکا نیز به آنچه در باره موضوعات یادشده می گوید، صادق نیست و هیچگاه سعی نکرده است نسبت به این آرزوهای زیبا و امیدهای بلند، تعهد عملی داشته باشد.

امریکا اگر بخواهد می تواند پاکستان را به سرعت مجاب می کند تا در ایجاد صلح در افغانستان و مبارزه واقعی و همگانی با تروریزم، اقدامات سریع و فوری را روی دست گیرد. در این خصوص حتی دیگر نیازی به برگزاری نشست هایی مانند قلب آسیا هم نخواهد بود.

واشنگتن در دوستی با اسلام آباد، منافعی دارد که تصور می کند این منافع در روابطی مشابه با کابل، هرگز محقق نخواهند شد. از آنسو نیز پاکستان، قدرت و اثرگذاری استراتژیک خود بر معادلات منطقه ای را در فربه کردن گرگ تروریزم و راه بردن ماشین کشتار و ترور در کشورهای همسایه و منطقه می بیند؛ چیزی که محال است از چشم واشنگتن دور مانده باشد یا امریکا اساسا چیزی در این خصوص نداند.

صلح یک رویای شیرین است. همانگونه که امریکایی ها به بهانه ایجاد صلح و امنیت برای شهروندان خود، دایره امنیت ملی خود را تا شعاع هزارها کیلومتر دورتر از خاک ایالات متحده، در افغانستان، عراق، سوریه و... تعریف می کنند، برای افغانستان نیز این مهم است که ریشه ها، لانه ها و پناهگاه های تروریزم در آنسوی مرز با پاکستان، منهدم و برچیده شوند و به این ترتیب، تضمین های قوی و پایداری برای استقرار امنیت در افغانستان و پاکستان و منطقه به وجود آید؛ اما نه امریکا و نه پاکستان هیچکدام تاکنون تمایلی به این امر نشان نداده و اقدام عملی قاطعی در این خصوص، انجام نداده اند.

با این حساب، انتظار نمی رود برگزاری نشست قلب آسیا در اسلام آباد، بتواند به یکباره روابط دو همسایه را دگرگون کند و تغییرات جهشی و بی سابقه ای در این زمینه به وجود آورد.

این نشست، حد اکثر تلاش خواهد کرد روی کاغذ در قطعنامه پایانی بر همان مسایلی تاکید کند که پیش از این بارها شنیده شده است؛ از حمایت از صلح به رهبری افغان ها در افغانستان تا ادامه برگزاری نشست هایی نظیر آن در آینده؛ اما آنچه هرگز تغییر نخواهد کرد پیشروی دیوانه وار و جنون آمیز تروریست های دست آموز پاکستان در مناطق وسیعی از خاک افغانستان به رغم حضور نظامی امریکا و هم پیمانانش در این کشور است.

این گره گاه اصلی صلح و جنگ در افغانستان است؛ اینکه جغرافیای افغانستان همزمان شاهد جولان تروریست ها و استقرار پایگاه های نظامی ناتو و امریکا باشد...

محمدرضا امینی- خبرگزاری جمهور