اعجاز امریکایی، طلسم صلح را خواهد شکست؟

باراک اوباما؛ رییس جمهور امریکا می گوید که تلاش ها برای برگرداندن طالبان به پای میز مذاکره آغاز شده و قرار است وی این موضوع را هفته آینده در جریان میزبانی از نواز شریف؛ صدر اعظم پاکستان در کاخ سفید با وی مطرح کند.
به گفته او، همزمان با مبارزه در برابر هراس افکنی، باید به تلاش ها برای رسیدن به صلح در منطقه نیز توجه شود.
اوباما گفت: "حالا باید این موضوع به طالبان و همه کسانی که مخالف پیشرفت افغانستان اند واضح باشد که تنها راه تحقق خروج کامل نیروهای خارجی و امریکایی از افغانستان این است که آنان به راه حل سیاسی با حکومت افغانستان دست یابند. همچنین پناهگاه ها برای طالبان و دیگر تروریست ها باید نابود گردد. هفته آینده من میزبان نواز شریف؛ نخست وزیر پاکستان خواهم بود و من بار دیگر از تمام جوانب در منطقه خواهم خواست تا بر طالبان فشار وارد نمایند تا آنان به میز مذاکره برگردند."
در همین حال قرار است ۹۸۰۰ نظامی امریکایی که در حال حاضر در افغانستان حضور دارند تا پایان سال ۲۰۱۶، در کشور بمانند. در پایان ۲۰۱۶، شمار آنها به ۵۵۰۰ نیرو کاهش خواهد یافت.
آنچه از هم اکنون مشخص است این است که آن بخش از دولت افغانستان که نسبت به آغاز مجدد و ادامه روند گفتگوهای صلح با طالبان، نظر مساعدی دارد، امید زیادی به نشست هفته آینده واشنگتن دارد.
اشرف غنی، در رأس این جریان قرار دارد.
او البته با ظرافت سعی می کند این رویداد را بخشی از قدرت افغانستان در برابر طالبان، وانمود کند و مدعی شود که این نشست نشان خواهد داد که طالبان، چاره ای جز آغاز دوباره روند مذاکرات صلح ندارند و پاکستان نیز ناگزیر است دست از حمایت از تروریزم بردارد و به افغانستان کمک کند تا با طالبان به نتیجه ای در زمینه صلح برسد؛ اما واقعیت، چیزی غیر از این است.
به نظر می رسد اشرف غنی و تیمی که او را در خصوص حمایت از طرح صلح و گفتگو با طالبان حمایت و همراهی می کند، در حال حاضر، بیشتر نیاز به یک پشتوانه مشروعیت بخش و موجه برای آغاز دوباره روند گفتگوهای صلح با طالبان دارند.
با رویدادهایی که طی هفته های اخیر در افغانستان رخ داد و مبدأ اغلب آنها، افشای خبر مرگ ملاعمر؛ رهبر گروه طالبان محسوب می شود، روند صلح، اعتبار، حیثیت و مقبولیت اجتماعی و سیاسی خود را از دست داد و منتقدان این روند در درون دولت افغانستان که علی القاعده، مخالفان سنتی طالبان و پاکستان نیز محسوب می شوند، با لحن و رویه ای بارزتر و آشکارتری اقدام به نقد روند صلح کردند و پاکستان و طالبان را دشمنان همیشگی و آشتی ناپذیر افغانستان خواندند.
در پی وقوع جنگ قندوز و سقوط این شهر به دست طالبان و در پی آن، انتشار خبرهایی مبنی بر حضور مستقیم ملااخترمحمد منصور؛ رهبر طالبان در مناطقی از ولایت غزنی برای هدایت جبهه جنگ علیه نیروهای امنیتی برای سقوط دادن این شهر، مواضع سیاسی مخالفان صلح و آشتی با طالبان و پاکستان، تقویت شد و هواداران این روند به رهبری اشرف غنی، در موضع ضعف و انفعال قرار گرفتند.
با این حساب، آنها برای آغاز دوباره این روند، نیاز به یک مشروعیت پرقدرت دارند و این چیزی است که فقط به کمک اعجاز اکسیر امریکایی فراهم خواهد شد؛ زیرا امریکا قدرتی است که دیگر منتقدان صلح و سازش با طالبان و پاکستان، نمی توانند در برابرش بایستند و این همان قدرتی است که اشرف غنی یکبار دیگر در گذشته نیز از آن استفاده کرد و در نتیجه، پس از یک دوره طولانی و نفسگیر از بحران های انتخاباتی، گوی سبقت را از داکتر عبدالله ربود و «رییس جمهور» شد.
انتظار می رود این بار در دیدار آتی نواز شریف از واشنگتن، یکبار دیگر این حربه کارآمد و پرقدرت، به کار اشرف غنی و روند صلح او با «مخالفان سیاسی» اش –طالبان- بیاید و روند کاذب و باطل صلح، بار دیگر به جریان بیفتد؛ اما هرگز نمی توان انتظار داشت که این امر، تغییری بزرگ و چشمگیر در معادلات معمول روابط افغانستان و پاکستان ایجاد کند. با این حساب، امنیت هم بهبود نخواهد یافت و جنگ نیز متوقف نخواهد شد؛ زیرا تحقق این ایده ها و آرزوها بیشتر بسته به تغییر در محاسبات استراتژیک سیاست های بنیادی ایالات متحده در قبال پاکستان، طالبان، تروریزم، امنیت افغانستان و مسایل جانبی دیگر دارد که تصور نمی شود به این سرعت، فراهم شود
عبدالمتین فرهمند- خبرگزاری جمهور