ناتو نگران چیست؟

نماینده غیر نظامی ناتو در افغانستان گفته که اعضای این سازمان به دلیل به درازاکشیدن بحران انتخاباتی در این کشور "بی ‌حوصله" شده ‌اند.
موریس یوخیمس به بی ‌بی ‌سی گفته از اینکه این بحران باعث به تاخیر افتادن اعلام نام رئیس جمهوری بعدی شده و افغانستان نمی ‌تواند رئیس جمهوری جدید به اجلاس سران ناتو به ولز بفرستد، "جای تاسف و یأس" است.
او افزود:«امضای موافقتنامه [امنیتی بین افغانستان و امریکا] و دیگر مسایل ضروری به تعویق افتاده و این هم تاسفبار است. چون فکر می‌ کنم هم مردم افغانستان و هم اعضای ناتو که باید برای ماموریت آموزش [نیروهای امنیتی افغانستان] برنامه ‌ریزی کنند، دارند بی ‌حوصله می ‌شوند.»
نماینده غیر نظامی ناتو تاکید کرد:«اگر قرارداد وضعیت نیروها امضا نشود که من امیدوارم و فکر می‌ کنم می ‌شود، بستری برای ماموریت آموزشی وجود نخواهد داشت؛ چون دیگر سربازان ناتو نمی ‌توانند در خاک افغانستان فعالیت کنند.»
به نظر می رسد بی حوصلگی ناتو بیشتر تاکتیکی است؛ تا راهبردی و استراتژیک؛ زیرا سران ناتو به خوبی می دانند که در نهایت پیمان امنیتی امضا خواهد شد و شماری از نیروهای خارجی تحت هر شرایطی برای تحقق اهداف و رسیدن به چشم انداز استراتژیکی که این سازمان نظامی برای ماموریت افغانستان در افقی دست کم ده ساله ترسیم کرده، در این کشور باقی خواهند ماند؛ با اینهمه این بی قراری ها بیشتر به این هدف ابراز می شوند که از یکسو با مهم و حیاتی وانمود کردن ماموریت نظامی ناتو برای افغانستان، جایگاه این نیروها در افکار عمومی افغانستان را تثبیت و تحکیم بخشند و از جانب دیگر، با توجه به زمان بندی و تقسیم اوقات استراتژیست های این سازمان و کشورهای دارای نیروی نظامی و نفوذ سیاسی در افغانستان، آنها هرچه سریع تر بتوانند برای دستیابی به اهداف و منافع خود، گام های عملی بردارند.
به درازا کشیدن روند انتخابات و بروز بن بست ها و موانع تازه، بدون شک، برنامه های سیاسی و نظامی ناتو در افغانستان را نیز دچار چالش می کند.
از سوی دیگر، نیروهای خارجی و مشخصا سازمان نظامی ناتو، تمایل ندارند با دولت به رهبری رییس جمهور کرزی، وارد معامله تازه ای شوند.
این چیزی است که آشکارا در موضع گیری های دوطرف در برابر همدیگر مشهود است. سران و فرماندهان ناتو به ندرت تمایل دارند با رییس جمهور کرزی دیدار کنند. دیدارهایی نیز که بعضا در سطح فرماندهان نظامی ناتو و آیساف در افغانستان با مقامات بلندپایه دولتی صورت می گیرد، بیشتر به هدف اعلام مراتب اعتراض افغانستان نسبت به کشتار غیر نظامیان، بمباران های هوایی و... است.
موضع گیری های سیاسی نیز درست به همین بهانه ها ابراز می شوند. به عنوان نمونه، آخرین مورد از این موضع گیری ها، واکنش دولت افغانستان در برابر آزادی ۹ زندانی پاکستانی از زندان بگرام توسط نیروهای امریکایی بود که گفته می شود بدون اطلاع و هماهنگی با دولت میزبان، انجام شده و این امر، خشم و اعتراض و نگرانی افغانستان را به دنبال داشت.
همچنین در امر فرستادن نماینده ای در سطح وزیر دفاع در اجلاس سران ناتو در ولز از سوی دولت افغانستان نیز آشکارا میزان محسوسی از اعتراض و تیرگی رابطه مشهود است.
ناتو نیز مراتب ناخرسندی تلویحی خود را از این اقدام ابراز داشته است؛ به رغم آنکه به صورت غیر مستقیم، اذعان داشته که تمایلی به حضور رییس جمهور کرزی به نمایندگی از افغانستان در این اجلاس نداشته است!
گفته می شود در دعوتنامه ای که برای شرکت افغانستان نیز فرستاده شده، مفهوم دوگانه و تفسیرپذیری مورد استفاده قرار گرفته به این مضمون که یا رییس جمهور آینده و یا رییس جمهور فعلی در آن شرکت کند.
کاربرد چنین تعبیری در عرف دیپلماتیک، می تواند معنادار باشد و شاید یکی از دلایل عدم شرکت رییس جمهور کرزی در این اجلاس نیز همین تعبیر بوده باشد.
در هرحال، رییس جمهور کرزی، با این اقدام، یکبار دیگر نسبت به رفقای سابق و رقبای بعدی اش، در موضع برتر قرار گرفت و پاسخی به دعوتنامه آن سازمان داد که شاید برای ناتو غیر منتظره بود و این نشانگر، عمق تنش های جاری میان دولت کنونی افغانستان و ناتو است.
سیدعلی حسینی- خبرگزاری جمهور